Een Zorg Minder

Hoewel we rijker zijn dan ooit en onze overheden meer investeren in gezondheidszorg, onderwijs en sociale bescherming dan veel andere landen, blijft een groot deel van de bevolking kampen met mentale problemen, en vooral jongeren. Albrecht schetst in zijn boek de complexiteit van deze crisis: "Sommige wetenschappers omschrijven depressieve gevoelens en angsten zelfs als ‘de chronische aandoeningen van jongeren’."

Het boek biedt niet alleen een analyse van de uitdagingen waar we voor staan, maar zoekt ook naar oplossingen die verder gaan dan de gebruikelijke recepten van meer geld en meer beleid. Johan Albrecht vraagt zich af: "hoe kunnen we een echte verandering teweegbrengen?" Hij pleit voor een herwaardering van zelfzorg, het versterken van collectieve veerkracht en het anders organiseren van preventie. Een Zorg Minder is daarmee niet alleen een oproep tot actie, maar ook een inspiratiebron om anders te denken over mentale gezondheid, en met name de zorg voor onze jongeren.

Een zorgsysteem op barsten

Johan Albrecht wijst erop dat "het zorgsysteem kraakt terwijl de vraag naar zorg in de nabije toekomst sterk zal toenemen." Het zorgsysteem zoals het nu bestaat kan deze stijgende vraag niet aan, en de recente uitbreidingen in de geestelijke gezondheidszorg lijken de zorgvraag vooral te vergroten, vooral bij jongeren.

De Druk van de Arbeidsmarkt

De prognoses voor de toekomst zijn somber. "In Nederland werkt nu één op de zeven werkenden in de brede zorg," zegt Johan Albrecht. "Als de vraag naar zorg blijft groeien tegen het huidige ritme van 2,9 procent per jaar, dan wordt dat één op de drie in 2060." Deze cijfers illustreren hoe groot de uitdaging is; een dergelijke uitbreiding van zorg zou andere sectoren van de economie ernstig onder druk zetten. In België, waar de gemiddelde ziektelast nog hoger ligt dan in Nederland, dreigt de situatie zelfs nog nijpender te worden.

Ruimte voor Preventie en Collectieve Veerkracht

Een belangrijke vraag die Albrecht stelt, is of goede zorg wel als een gestandaardiseerde transactie kan worden georganiseerd in een massasysteem. Hij wijst naar de noodzaak om te investeren in collectieve bronnen van veerkracht in plaats van enkel individueel gerichte zorg.

Begrijpend leven

"De grote filosofen zeggen al lang dat zelfzorg de basis is voor autonomie en voldoening," stelt Johan Albrecht. Zelfzorg en collectieve ondersteuning bieden mogelijkheden om sterker uit deze gezondheidscrisis te komen, zowel individueel als maatschappelijk. Johan Albrecht introduceert het begrip ‘Begrijpend Leven’ om dit te duiden: